In de jaren tachtig was de robot nog een futuristisch speeltje voor jongetjes. Nu is de knuffel robotzeehond geaccepteerd als vriendje van demente ouderen.
En de robotfysiotherapeut blijkt beter in staat een groep ouderen tot bewegen aan te zetten dan een mens van vlees en bloed.
Op alle terreinen in de samenleving doet de robot zijn intrede.
Het is de realiteit
Nu doet de Über-taxi nog zijn best een stevige positie te verwerven. Straks staat er een robotauto voor je deur en is de taxichauffeur van de arbeidsmarkt verdwenen.
Nu zien we nog mensen aan de kassa in de supermarkt, maar we scannen zelf onze boodschappen.
En in Japan, in park Huis Ten Bosch bij Nagasaki, is het eerste robothotel geopend. Je wordt daar allervriendelijkst ontvangen door jawel! een robotdame. Er komt geen mens meer aan te pas.
Van vroeger naar nu
Honderdvijftig jaar geleden werkten de meeste mensen nog op het land.
Met de opkomst van de industrialisatie verschoof de werkgelegenheid van landbouw naar de fabriek. Om mensen productiever te laten functioneren werden de taken verdeeld. Arbeidsprocessen werden in kaart gebracht. De productienorm werd bepaald door de persoon met de snelste en beste resultaten.
Vanaf de jaren zestig groeide de dienstensector. Steeds meer mensen verdienden hun brood met administratief werk. De blauwe boorden (de mensen in de fabriek) veranderden in witte boorden. Na de elektrische typemachine deed in de jaren tachtig de computer zijn intrede.
Angst voor het onbekende
Bij elke overgang naar een nieuw tijdperk waren mensen bang dat hun banen overbodig zouden worden. Elke keer pakte het anders uit. Het werkaanbod werd niet minder maar juist meer.
Onderweg naar de robotsamenleving
Ook nu maken mensen zich zorgen over het effect van robots op de werkgelegenheid. De angst is dat door de robotisering veel mensen hun werk kwijt raken. En ja, veel mensen die tijdens de crisis hun baan kwijt raakten, vonden met moeite weer werk. Veel administratief werk en werk in de banken sector verdween door automatisering.
Wat gebeurt er als de robots het over nemen?
Kunnen we onszelf geruststellen door ervaringen uit het verleden?
Elke technologische verandering leidde in eerste instantie leidde tot een periode van baanverlies. Maar vervolgens ontstonden veel nieuwe banen. Zo was het met de komst van de eerste machines die het handwerk vervingen. En zo was het met de computer die de typemachine verving. En ook nu is dat de verwachting. Doordat er andere mogelijkheden zijn, ontstaan er andere behoeften.
Het werken met die apparaten vereiste nieuwe vaardigheden. Elke keer waren er mensen die dat niet konden bijbenen en over de rand vielen. Maar geleidelijk aan werd het nieuwe voor iedereen normaal.
Nog maar twintig jaar geleden zeiden veel mensen nog dat de huistelefoon prima voldeed. Nu is jong en oud voor werk en sociaal contact afhankelijk van zijn mobieltje.
Toch moeten steeds meer mensen harder lopen om het allemaal bij te houden. Meer nog dan de technologische veranderingen wordt de werkdruk misschien wel het grootste probleem.
foto: Laurence Simon Flickr.com